عدل الهی (از دیدگاه مولوی)

thesis
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام
  • author حاتمی تاجیک
  • adviser اصغر دادبه
  • Number of pages: First 15 pages
  • publication year 1379
abstract

در میان مسائل کلامی، مسئله ؛عدل الهی؛ از دیرباز دارای اهمیت خاصی بوده است، تا جایی که حجم بالای از مناقشات علمی متکلمان دینی، حول این موضوع بوده است. از طرفی در عرفان نیز، از آن جهت که عرفا، افرادی دیندار و متشرع می باشند، بطور ناخودآگاه به این مسئله، توجه خاصی را معطوف نموده اند. بر همین اساس بر آنیم تا دیدگاه یک متفکر و عارف بزرگ اسلامی یعنی ؛جلال الدین محمد بلخی؛ مشهور به مولوی را در مواجهه با این مسئله بررسی نماییم. مولانا عدالت را به دو قسم ؛عدالت تکوینی؛ و عدالت تشریعی؛ تقسیم می نماید و با توجه به دیدگاه خاص عرفانی خود آنها را توجیه و تفسیر می نماید. وی چنین نتیجه می گیرد که عدالت تکوینی، پایه و اساس عدالت تشریعی می باشد. در خصوص مسئله ؛جبر و اختیار؛ که از مهمترین مسائل فرعی بحث عدل الهی می باشد، آیه شریفه ؛مارمیت اذریت...؛ را محور بحث قرار داده و خیر تام و اختیار را رد می کند، و جبر را به دو قسم ؛جبر خاصگان؛ که جبری ممدوح و ؛جبر عامگان؛ که جبری مذموم و ناپسند است، تقسیم می نماید، و در خاتمه مسئله را به گونه ای توجیه می نماید که به نظریه شیعه که ؛لاجبرو لاتفویض بل امر بین الامرین؛، می رسد. وی بطور کلی در تمام مسائل فرعی مربوط به عدل الهی (نظیر قضا و قدر، تضاد و مرگ) اظهار نظر کرده و تمامی آنها را به نحوی که بدور از افراط و تفریط جهال متصوفه می باشد توجیه می نماید. از خصوصیات قابل توجه مولوی در مواجهه با بحث های کلامی این است وی علیرغم حفظ نگرش ذوقی و عرفانی خود در مسائل و بحث های مربوط به علم کلام، سعی نموده است پا را از حریم شریعت فراتر نگذاشته و حدود آن را رعایت کند. این مطلب، در سرتا سر کتاب شرک مثنوی و معنوی که در حقیقت تفسیری از قرآن و احادیث نبوی می باشد، کاملا مشهود است، چرا که اشعار وی همگی بر گرفته، از متون مقدس اسلامی یعنی قرآن و احادیث می باشد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

رابطه شفاعت و عدل الهی از دیدگاه برخی محققان معاصر

شفاعت از مباحث مهم اسلامی است که در قرآن کریم و احادیث معصومین(علیهم السلام) عنایت ویژه‌ای به آن شده است. مسلمانان نیز به طور اجماعی، اصل شفاعت را پذیرفته و از مسلّمات و ارکان عقاید اسلامی به حساب آورده‌اند. آیات و روایات زیادی هم بر عدالت الهی گواهی می‌دهند و به صراحت و اشارت، ذات مقدس او را از ظلم و ستمکاری تنزیه می‌کنند. از نظر اسلام عدل الهی حقیقی است و عدالت از صفاتی است که قطعاً باید خداوند...

full text

رابطه شفاعت و عدل الهی از دیدگاه برخی محققان معاصر

شفاعت از مباحث مهم اسلامی است که در قرآن کریم و احادیث معصومین(علیهم السلام) عنایت ویژه‌ای به آن شده است. مسلمانان نیز به طور اجماعی، اصل شفاعت را پذیرفته و از مسلّمات و ارکان عقاید اسلامی به حساب آورده‌اند. آیات و روایات زیادی هم بر عدالت الهی گواهی می‌دهند و به صراحت و اشارت، ذات مقدس او را از ظلم و ستمکاری تنزیه می‌کنند. از نظر اسلام عدل الهی حقیقی است و عدالت از صفاتی است که قطعاً باید خداوند...

full text

عدل الهی از دیدگاه امام علی (ع)

بنابراین این تحقیق در یک مقدمه و چهار فصل تنظیم شده است. در مقدمه، موضوعاتی چون تبیین موضوع، اهداف تحقیق، روش تحقیق، پیشینه تحقیق، فرضیه های تحقیق، خلاصه تحقیق و پیشگفتار مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل اول، کلیات بحث مثل معانی عدل، مقصود از ظلم، جایگاه عدل الهی در جهان بینی اسلامی، افتراق متکلمان مسلمان در مساله عدل الهی، فواید و آثار اعتقاد به عدل الهی در زندگی فردی و اجتماعی، عدل الهی و مس...

15 صفحه اول

عدل الهی در فلسفه اسلامی

اختلاف روش بحث میان متکلمین و فلاسفه و نی موارد اتفاق هر دو گروه در مسئله عدل الهی موضوع این رساله است . عناوین رساله عبارتند از : مسیر تاریخی طرح مسئله عدل الهی ، بررسی ریشه لغوی و اصطلاحی عدل ، مسئله حسن و قبح عقلی از دیدگاه متکلمین و فلاسفه در نظام آفرینش و عدل الهی در قیامت . رساله حاوی ضمائمی به شرح زیر است 1- ترجمه رساله « انفاذ البشر من الجبر و القدر » از سید مرتضی در تفکیک فعل عید و خ...

full text

عدل الهی و لوازم کلامی آن از دیدگاه قاضی عبدالجبار

تحقیق حاضر، بررسی عدل الهی و لوازم آن از دیدگاه قاضی عبدالجبار است . قاضی عبدالجبار یکی از بزرگان و عدل الهی یکی از اصول مهم معتزله است . در این تحقیق چند موضوع مورد توجه قرار می گیرد: الف : رابطه بین عدل الهی و حسن و قبح عقلی. ب : رابطه بین عدل الهی و شرور. ج: رابطه بین عدل الهی و نبوات و شرایع. د: رابطه بین عدل الهی و جبر و اختیار. و: رابطه بین عدل الهی و معاد.

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023